چشم‌انداز صنعت پخش در سال 99

صنعت پخش یکی از اهرم‌های قــدرتــمنــد واحــدهــای تــولــیــدی بــه شمار می‌رود؛ بااین‌حال آن‌طور که بایدوشاید در کشور ما به این صنعت توجه نمی‌شود. شرکت‌های پخش در شرایط کنونی با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که مانع رشد و توسعه آنها شده و بر اساس پیش‌بینی متولیان این صنعت در سال آینده شرایط برای این شرکت‌ها به‌ویژه شرکت‌های پخش استانی به‌مراتب سخت‌تر هم خواهد شد. بنابراین فعالان صنعت پخش باید با شناخت چالش‌های اینصنعت از الان به فکر در نظر گرفتن یک طرح مشخص برای شرکت‌های خود باشند.

در آیین گشایش مدرسه فروش که به همت سازمان مدیریت صنعتی در سالن همایش‌های اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد، متولیان کشوری و استانی صنعت پخش اصلی‌ترین چالش‌های این صنعت را نام بردند و راهکارهای پیشنهادی خود را برای کم‌رنگ‌تر شدن مشکلات شرکت‌های پخش استانی ارائه کردند.

در این آیین، عضو هیئت‌مدیره انجمن ملی صنعت پخش ایران با اشاره به شاخص‌های اقتصادی سال 99 برای شرکت‌های پخش توضیح داد: در سال آینده شرایط تورمی با شیب کمتر ادامه خواهد یافت؛ بنابراین شرکت‌های پخش از قدر مطلق افزایش قیمت، سود کمتری خواهند برد؛ همچنین در سال آینده عرضه و توزیع کالا نسبت به سال 98 کمتر خواهد شد. سهراب کارگر ادامه داد: در سال آینده ساختار نظارتی و کنترلی بر محصولات غذایی (کالاهای اساسی) و محصولات دارویی بیشتر خواهد شد. علاوه بر آن شرکت‌های تولیدی متوسط و کوچک امکان تأمین مناسب مواد و عرضه محصولات را نسبت به سال قبل کمتر خواهند داشت و سهم هزینه‌های حقوق و دستمزد، سوخت و حمل‌ونقل شهری در شرکت‌های پخش افزایش خواهد یافت. در این شرایط فشارهای مالیاتی روی شرکت‌های پخش افزایش پیدا می‌کند و به‌تبع آن، شرکت‌های پخش استانی با مشکلات بیشتری بــرای تأمیــن کالا روبه‌رو خواهند شد. کارگر خاطرنشان کرد: 70درصد هزینه شرکت‌های پخش در خصوص نیروی انسانی است که شرکت‌های پخش باید با به‌کارگیری شیوه‌های مدرن در ساختار شرکت‌های خود به دنبال کاهش این هزینه‌ها باشند.

او عنوان کرد: سال آینده اگر شرایط برای شرکت‌های پخش سخت‌تر نباشد، راحت‌تر از سال جاری هم نیست؛ بنابراین شرکت‌های پخش باید نقشه‌راه مشخصی برای سال آینده و پیشبرد برنامه‌هایشان داشته باشند.کارگر با تأکید بر راهکارهای پیشگیرانه به‌منظور کم‌رنگ‌شدن مشکلات شرکت‌های پخش استانی عنوان کرد: ایجاد شعبه توزیع سراسری با ادغام و مشارکت با سایر شرکت‌های پــخــش اســتــانی بـــه‌مــنظور کاهش هزینه‌ها، افزایش سبد محصولات و توسعه سطحی و کشوری، افزایش توجه به شاخص‌های کیفی فروش و توزیع، تفکیک تفکر مدیریت از مالکیت جهت بهبود فرایند مدیریتی و نظارتی با جذب مدیران متخصص صنعت پخش، ایجاد شبکه‌های فروش زنجیره‌ای استانی از طریق مشارکت با سایر شرکت‌های پخش استانی برای دسترسی به مشتریان نهایی، سرعت برگشت نقدینگی، مشارکت و هم‌سویی بیشتر با انجمن‌های استانی به‌منظور افزایش قدرت چانه‌زنی و احقاق حقوق در سازمان‌های نظارتی و دولتی، تلاش برای حفظ و توسعه تأمین‌کنندگان کالا با افزایش بهره‌وری و بهبود خدمات عرضه‌شده، استفاده از ظرفیت‌های آزاد موجود در شرکت مانند انبار، ناوگان، توزیع خرده، استفاده از صاحب‌نظران و متخصصین صنعت در هیئت‌مدیره شرکت یا به‌صورت مشاوره برای افزایش بهره‌وری و بهینه کردن هزینه و توجه به روش‌های نوین فروش مانند فروش مجازی و ایجاد زیرساختارهای لازم راهکارهایی است که شرکت‌های پخش استانی می‌توانند در پیش گیرند تا بهتر برنامه‌ریزی کنند.

عضو هیئت‌مدیره انجمن ملی صنعت پخش ایران با اشاره به اقدامات پیشگیرانه شرکت‌های سراسری بیان کرد: توجه ویژه به اصل بهینه بودن هزینه‌ها، کوچک‌سازی و استفاده از خدمت برون‌سپاری مانند روش‌های فروش هیبردی، برنامه‌ریزی به‌منظور استفاده بهینه از ظرفیت‌های آزاد موجود مانند انبارها، ناوگان‌های توزیع و حرکت به‌سوی تغییر ساختار نکاتی است که شرکت‌های پخش سراسری باید مدنظر قرار دهند. او از اصلی‌ترین چالش‌های صنعت پخش نام برد و توضیح داد: شفاف نبودن جایگاه صنعت پخش در زنجیره عرضه و سیستم قانون‌گذاری، سهم پایین شیوه‌های مدرن توزیع کالا، عدم سودآوری مناسب، استفاده حداقلی از ابزار و ماشین‌آلات نوین در واحدهای صنفی در مقایسه با استانداردهای جهانی، تعدد قوانین مربوط با حوزه فعالیت اصناف و وجود قوانین موازی، تداخل وظایف صنفی اتحادیه‌ها با وظایف نظارتی سازمان‌های مربوط و عدم وجود یک قانون جامع در صنعت پخش، عدم امکان جذب سرمایه‌گذاری در صنعت پخش به‌دلیل پایین بودن بازده، عدم تأمین مالی مناسب سیستم‌های بانکی از صنعت با توجه به نیاز سرمایه‌گذاری بالا، متعدد بودن موانع کسب‌وکار صنعت و نیاز به دریافت انواع مجوز از وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف، فقدان آمار ثبتی دقیق در خصوص اصناف کشور برای پایش و برنامه‌ریزی، عدم سیاست‌گذاری مــنــاســـب در ســیـاســت‌هـــای کــلان اقتصادی، ناکارآمدی نظام بانکداری و حجم گسترده قاچاق کالا، قدیمی‌بودن استانداردهای شکل‌گیری و فعالیت واحدهای صنفی، عدم کنترل و نظارت اصولی و اساسی بر ساختار و عملکرد اصناف، عدم اجبار قانونی استفاده تمام تأمین‌کنندگان از شرکت‌های پخش و توزیع همانند سیستم دارویی، عدم پرداخت مطالبات شرکت‌های دارویی و ساختار بازار پرداخت در کانال‌های توزیع از اصلی‌ترین مشکلات این صنعت هستند. ساخــتــار ســنــتــی شرکت‌های پخش استانی ساختار صنعت پخش هنوز در کشور ما سنتی است. یکی از دلایل غیررقابتی بودن شرکت‌های پخش نیز به همین موضوع ارتباط پیدا می‌کند و این در حالی است که واحدهای تولیدی با کمک بهترین شرکت‌های پخش می‌توانند سودآوری داشته باشند. در کشورهای پیشرفته اما شرکت‌های پخش دارای هویت هستند که با به‌کارگیری روش‌های مدرن توانسته‌اند موفق به افزایش فروش واحدهای تولیدی شوند.

در این آیین، حسین همتی‌نژاد، رئیس انجمن صنعت پخش اصفهان، به ساختار سنتی شرکت‌های پخش استانی اشاره کرد و گفت: امروز ساختار صنعت پخش از سال‌های قبل نشئت می‌گیرد؛ ولی باید دقت کرد که برای توزیع محصولات ساختار قدیم دیگر جواب‌گو نیست و ساختار بنکداری و عمده‌فروشی تکاپوی لازم را برای پاسخ‌گویی به جامعه جدید نمی‌دهد.همتی‌نژاد تصریح کرد: اتفاق‌های فرهنگی روی الگوی مصرف تاثیرگذار است. جوانانی که مهاجرت کرده و فرهنگ کشورهای خارجی را وارد ایران می‌کنند، الگوی مصرف را تغییر می‌دهند. در شرایطی که مصرف افزایش می‌یابد، تولید نیز رونق پیدا می‌کند و هلدینگ‌های بزرگ تأسیس می‌شوند. در این شرایط استفاده از روش‌های مدرن در این صنعت اهمیت دارد و باید توجه کرد که کشورهای درحال‌توسعه نمی‌توانند ابداع کنند؛ بلکه باید یاد بگیرند که به‌درستی از کشورهای خارجی تقلید کنند.رئیس انجمن صنعت پخش اصفهان خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب آهنگ رشد جمعیت کنترل‌شده به 4درصد رسید و شاهد جمعیتی هستیم که بیشتر از سال‌های دهه 50 نیاز به آموزش دارد. اگرچه رشد بخش خصوصی در کشور رضایتمند نیست، بااین‌حال نسبت به سال‌های گذشته بخش خصوصی رشد بیشتری کرده و بر این اساس ضرورت به‌کارگیری دانش در صنعت پخش افزایش یافته است.همتی‌نژاد عنوان کرد: بر اساس آمار 8درصد از درآمد ناخالص ملی به صنعت پخش اختصاص پیدا می‌کند.ایـــن ســـاخـــتـــار بـــزرگ‌تــریــن شبکه لجستیک کشور را داراست و بزرگ‌ترین سطح انبارداری متعلق به این صنعت است. او عنوان کرد: صنعت پخش در حوزه برندسازی می‌تواند تاثیرگذار باشد و منجر به خلق افق‌های نوین در چرخه اقتصادی شود.