در فضای یک فروشگاه، محصول باید کجا باشد؟ چه کنیم تا دیده شود و خریداری شود؟ کدام محصول اولویت دارد؟ و …

این سؤال‌ها به همان سادگی که پرسیده می‌شود پاسخ داده نمی‌شود. Merchandising یا فروشگاه آرایی دانشی است که به این پرسش و پرسش‌های مانند آن پاسخ می‌دهد و شرکت‌های بسیاری در جهان با این تخصص به طور مستمر به فروشگاه‌های معتبر و جهانی خدمات می‌دهند.

فروشگاه آرایی چیست؟

ورود روزافزون برندهای مختلف در چرخه رقابت و گسترش بازار رقابتی میان تولیدکنندگان و واردکنندگان، و نیز با توجه به تغییر ذائقه و سلیقه مصرف‌کنندگان، همواره بحث رقابت، معرفی محصول و اثبات کیفیت و لیاقت برند در میان مصرف‌کنندگان بحث اصلی و حیاتی میان تولیدکنندگان بوده است.

تعدد روش‌های تبلیغاتی مانند تبلیغات در رسانه‌های عمومی، بیلبوردهای شهری و بین شهری، استفاده از کاتالوگ و بروشور، پیک‌های تبلیغاتی و… و نیز مدت بازدهی و اثربخشی و برآوردهای مالی هر روش باعث ایجاد شبهه‌هایی میان انتخاب نوع تبلیغات میان تولیدکنندگان شده است اما یکی از برترین روش‌های تبلیغاتی در صنایع غذایی، روش مرچندایزینگ Merchandising محصولات می‌باشد که نتایج مثبت برندهای بین المللی و داخلی از آزمایش این شیوه تبلیغاتی سندی بر موثر بودن آن می‌باشد.

مرچندایزینگ Merchandising روشی از تبلیغات جهت معرفی و شناخت دقیق محصولی جدید یا قدیمی از یک برند می‌باشد که مصرف‌کننده را به انتخاب سریع و بدون شک آن برند سوق می‌دهد. در مرچندایزینگ Merchandising  یک فرد با ظاهری آراسته و با اشراف کامل به آن محصول، مشتریان و یا حتی افرادی که از آن منطقه عبور می‌کنند را دعوت به تست نمونه‌ای از محصول می‌کند و در آن هنگام با لحنی زیبا و جذاب محصول را برای مشتری تشریح می‌کند و او را راغب به خرید محصول می‌کند و نام و کیفیت آن برند را برای همیشه در دیدگان و حافظه مشتری حک می‌کند. برای آن دسته از محصولات که امکان ارائه نمونه آزمایشی نمی‌باشد مانند لوازم خانگی، فرد سمپلر با دردست داشتن کاتالوگ و بروشور از آن محصول، مشتریان را جهت انتخاب این محصول ترغیب می‌کند که به این کارپروموشن گفته می‌شود.

از مزیت‌های بیشتری که روش تبلیغاتی مرچندایزینگ Merchandising  نسبت به دیگر روش‌ها دارد می‌توان به مواردی همچون تعامل و مذاکره حضوری با مصرف‌کننده و جذب نظرات، انتقادات و پیشنهادات و خلق اتفاقی ماندگار جهت اثبات برند در حافظه مصرف‌کننده و نیز امکان تبلیغ محصولات متنوع یک برند و نیز فروش هم زمان آن و جذب مصرف‌کنندگانی که با هدف تهیه محصولات دیگر وارد مرکز خرید شده و با استفاده از فنون گفتاری راغب به تهیه آن می‌شوند اشاره کرد .

فروشگاه آرایی هنر ترکیب کردن کالا،  محیط اطراف و فضاست به نحوی که بتوان کالای مورد نظر را به صورت الهام‌بخش و جذاب نمایش داد و چشم‌انداز مناسبی برای فروختن اجناس ایجاد کرد. فروشگاه آرایی به معنی چیدمان اجناس برای ویترین است.

هدف: در اختیار گرفتن بهترین فضای فروشگاه و سهم ویترین همراه با ایجاد بهترین تصویر دیداری از محصول در جهت تقویت تجربه ی برند.موارد مهم در طراحی فروشگاه:

-کالاهای  پر فروش باید در قسمت‌های پر تردد قرار بگیرند.

-کالاهای کم تقاضا باید در قسمت‌های کم تردد قرار گیرند.

-کالاهای مکمل باید کنار هم قرار گیرند.

-نیازهای فصلی باید در نظر گرفته شود.

-اجناسی که باید به صورت دائم افزوده شوند باید نزدیک انبار یا صندوق قرار گیرند.

-دید ۴۵ درجه مشتریان: بهترین زاویه و مکان برای چیدمان محصولات، سمت راست درب ورودی و در زاویه ۴۵ درجه دید مشتریان است.

-هم تراز بودن با چشم دلیل مهم برای خرید: جانمایی محصولات، پوستر‌ها و… بر روی دیوار باید به گونه‌ای باشد که محل قرارگیری آنها با زاویه دید مشتریان به طور حدودی در یک تراز قرار گیرد (نه خیلی بالا و نه خیلی پایین).

-مرا ببینید!: محصولاتی که فروش آن‌ها از نظر شما اهمیت بالاتری دارند یا محصولات جدیدی که مشتری شناخت چندانی نسبت به آنها ندارد را در نزدیک‌ترین محل به درب ورود قرار دهید.

-ارتفاع محصول از زمین و رنگ‌های موجود در پس زمینه محصول باید به گونه‌ای باشد که تنها یک پیام را در ذهن مشتری ایجاد کند: لطفا مرا ببینید!

-یک آیتم نامربوط!: یکی از روش‌های جلب توجه مشتری و ایجاد سوال در ذهن مشتری، قرار دادن المانی نا‌همخوان با سایر محصولات در یک گروه و در منظر دید است. البته به این نکته توجه داشته باشید که این آیتم در نهایت باید هدف فروش سازگاری داشته باشد. به طور مثال نمادی از شعله‌های آتش در میان طیفی از محصولات گرمایشی!

-نور مناسب!: بسیار مهم است که فروشگاه شما نور مناسبی، حتی در روز داشته باشد. شیوه‌ی نورپردازی می‌تواند حرکت مشتری در فروشگاه را به سمت مورد نظر جهت دهد.

-جملات ساده و تاثیرگذار!: برای معرفی هر محصول از نمایش جملات ساده و تاثیرگذار استفاده کنید. آگاه نمودن مشتری از کارایی و مزیت‌های یک محصول به زبانی قابل فهم برای همه، تاثیر فراوانی در جذب مشتریان خواهد داشت.

-منظم باشید!: نظم را در چیدمان تمام محصولات و حتی مبلمان و میز کار رعایت کنید. محل قرارگیری صندلی‌ها و ارتفاع آنها برای نشستن مشتریان؛ چیدمان کامپیوتر، دفتر کار، تلفن و … روی میز کار، نحوه پذیرایی از مشتریان، نظافت فروشگاه و اطراف درب ورودی و … از جمله مواردی است که در ساختن ذهنیت مثبت مشتری تاثیر بسزایی دارد.

-برچسب قیمت!: قیمت هر محصول را با برچسبی بر روی آن مشخص کنید. بسیارند افراد درون‌گرایی که تمایلی به پرسش و پاسخ و ایجاد ارتباط ندارند. نشان دادن  اطلاعات تا حد امکان، بر تصمیم خرید آن‌ها از سوی شما تاثیرگذار خواهد بود.

خدمات مرچندایزینگ Merchandising

خدمات مرچندایزینگ، کلیه کمک‌ها یا خدماتی است که ازجانب آژانس‌های تبلیغاتی یا رسانه‌ها دراختیار صاحب کالا قرار داده می‌شود تا نمایش وعرضه وفروش محصول رابهتر وموفق گرداند مانند:

– استفاده ازطرح ورنگ وگرافیک

– جانمایی و چیدن کالا درقفسه و ویترین

– چگونگی جلب نظرخریدار، نورپردازی وزیبا سازی محیط عرضه

– سنجش ذوق وسلیقه وذائقه خریدار

– ایجاد جایگاه مناسب ذهنی ازمحصول درخریدار

روش‌های توزیع فروشگاه آرایی

ارتباطات فروشگاه آرایی را می‌توان از راه‌های زیر ارائه کرد:

ارائه شخصی فروش

بروشور، برگه‌های فروش، کاتالوگ، ارائه‌های دیداری پاورپوینت و سایر شکل‌های فروشگاه آرایی بیشتر برای ارتقای ارائه شخصی فروش به کار می‌روند. مطالب می‌توانند ارائه فروش را هدایت کنند، حمایت دیداری و حقیقی فراهم آورند و به عنوان یک مرجع باشند که برای مشتری یا خریدار احتمالی کنار گذاشته می‌شوند.

نقطه خرید

در بسیاری از طبقه‌های محصول، در حقیقت بیش از دو سوم تصمیم‌های خرید، در نقطه خرید گرفته می‌شود. بر این اساس، فروشگاه آرایی وسیله مفیدی است و تصمیم‌های خرید اتخاذ شده در نقطه خرید فروشگاه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. مصالح بازارپردازی که می‌توان از آن‌ها در نقطه خرید نیز بهره جست، در شکل شلف تاکر، چادرهای رومیزی در رستوران‌ها، نمایش محصولات، کیوسک‌های تعاملی، بنر و... هستند.

مناسبت‌ها

فروشگاه آرایی را می‌توان از طریق مناسبت‌های ویژه یا همایش‌های شرکت اعمال کرد. جایی که ارتباط با بازارهای هدف از طریق نشست‌های فروش، جلسه‌ها، مناسبت‌های عمومی، همایش‌ها و غیره صورت می‌گیرد. از بنر، نمایش محصولات و فلایرها بیشتر در مناسبت‌ها و گردهمایی‌های عام استفاده می‌شود تا برند و مزایای محصولات را به بازار هدف انتقال دهد.

جغرافیا

برنامه بازارپردازی شما باید محل اجرای برنامه‌های بازارپردازی‌تان را در نظر بگیرد. آیا این برنامه‌ها ملی، منطقه‌ای، محلی هستند یا حتی در برخی فروشگاه‌های منتخب در یک بازار اجرا می‌گردند؟

زمان‌بندی

زمان‌بندی برنامه‌های بازارپردازی شما نیز مهم است. پس، زمان بندی اجرای بازارپردازی باید در رابطه با سایر عناصر آمیخته بازاریابی در نظر گرفته شود. برای مثال، ممکن است برنامه شما بروشوری را بطلبد که باید پیش از ارائه فروش یا پس از شروع کمپین‌های تبلیغاتی توزیع گردد. یا این که ممکن است بخواهید فهرستی از اقلام یک خرده فروشی را در طول کورانی از تبلیغات نمایش دهید.

در استراتژی‌های فروشگاه آرایی باید به دقت تشریح نمایید که اهداف‌تان در نواحی زیر چگونه محقق می‌شوند:

-شیوه توزیع و نمایش مورد استفاده.

-چگونه باید به موقعیت عناصر بازارپردازی دست یافت و در صورت امکان، کدام مشوق‌های تجاری ضروری هستند؟

-توصیف پارامترهای خلاقانه جهت توسعه مصالح فروشگاه آرایی